 |
| Italiaanse premier Matteo Renzi (Foto: Wikimedia Commons) |
Renzi
is een aantal jaren geleden aan de macht gekomen. Hij was buitengewoon populair
en zou als een wonderboy van de Italiaanse politiek het land er weer bovenop
helpen. Daar was grote behoefte aan, nadat Italië jarenlang was geconfronteerd
met de extravagante Silvio Berlusconi en de technocraat Mario Prodi.
Het
is echter de vraag of premier Renzi het op rationele argumenten zal redden en
of het referendum daar het meest geschikte instrument voor is. Steeds
duidelijker wordt dat de politiek internationaal met een kantelpunt wordt
geconfronteerd. Het is de vraag of de opzet van de Italiaanse premier gaat
lukken. De internationale context en de politieke mood is sterk aan het
veranderen. Het is goed mogelijk dat op de golven van het irrationalisme de
opzet van Renzi mislukt en de uitslag van het referendum hem als een boemerang
gaat treffen. Zeker nu hij zelf met aftreden dreigt als hij verliest.
Referenda
zijn op dit moment bijzonder populair. Referenda kunnen gebruikt worden door
dictators om hun gelijk te onderstrepen en tegenstanders te marginaliseren of
door politieke ondernemers die het de zittende machthebbers lastig willen
maken. Sommige politieke partijen zijn voorstander van het referendum om de
zittende machthebbers te corrigeren. Als zij zelf deel uitmaken van de macht
komen ze hier dikwijls op terug. De uitkomsten van referenda zijn dikwijls
conservatief.
Dat
er op dit moment veel met referenda wordt gewerkt heeft te maken met de
politieke crisis waarin vele democratieën zich bevinden. De legitimiteit staat
onder druk door de internationalisering van het bestuur, de grote
immigratiestromen en de besluiteloosheid van parlementen. Bij sterke
verdeeldheid van de bevolking kunnen parlementen niet zoveel. Het is opvallend
dat als er sprake is van een crisis in de democratie er meestal wordt gevraagd
om meer democratie terwijl het zeer de vraag is of dit de oplossing voor de
problemen biedt. Het leidt in ieder geval tot lastige bestuurlijke situaties.
Het Verenigd Koninkrijk verkeert na de Brexit in een impasse en premier Rutte
kan rond het Oekraïne referendum niet veel anders doen dan tijdrekken.
De uitslag rond het
referendum in Italië is minstens zo interessant als de uitslag van de
Amerikaanse verkiezingen en zal grote betekenis voor de politieke
ontwikkelingen in Europa hebben. Het jaar 2017 laat vele verkiezingen zien in
Europa (Duitsland, Frankrijk, Nederland). De jaren dertig van de vorige eeuw
hebben geleerd dat het geen kwaad kan het buitenland in de gaten te
houden. 
Geen opmerkingen:
Een reactie posten