Week 2: Dit kan leiden tot nieuwe verkiezingen

De draaimolen van informateur Rosenthal draait op volle toeren. De paarden die al uit het zicht waren verdwenen komen na een rondje terug. Heel veel combinaties moeten eerst mislukken, voordat ze serieus aan bod kunnen komen. 



Omdat er in de Nederlandse politiek nauwelijks een relatie is tussen de stem die je uitbrengt en de coalitie die je krijgt, moet er eerst veel pijn worden weggewerkt voordat er tot samenwerking kan worden overgegaan. De achterban moet overtuigd worden van combinaties die tijdens de verkiezingen niet mogelijk waren. Door het mislukken van mogelijke coalities ontstaat er druk in de publieke opinie, waardoor combinaties die eerst worden weggestreept opeens wel mogelijk zijn. 



Het opvallendst van de tweede informatieweek is hoe snel bepaalde coalities worden weggestreept. Nadat de eerste week was geconstateerd dat de combinatie over rechts (VVD, CDA en PVV) niet mogelijk was, sneuvelden deze week Paars+ (VVD, D66, PvdA en Groen Links) en de middencoalitie (VVD, CDA, PvdA) die de Oranje coalitie werd gedoopt. Daarnaast bleek dat de regenboogcoalitie (VVD, CDA, PvdA, D66 en Groen Links) niet mogelijk was. Het lijkt erop dat de informateur nu gedwongen is de rechtse coalitie nog eens te onderzoeken, omdat deze boven de markt is blijven hangen.

 

De sleutel van de informatie ligt toch echt in handen van de VVD omdat de liberalen in elke coalitie nodig zijn. Maar als de bezwaren binnen de VVD en het CDA tegen samenwerking met de PVV overeind blijven, en ook de andere terugkerende coalities niet mogelijk zijn, welke mogelijkheden zijn er dan nog? 



1. Regenboogcoalitie

Bij de regenboogcoalitie kan een van de partijen aan de linkerkant afvallen. Het betekent dat er een coalitie VVD, CDA, PvdA tot stand komt die aangevuld wordt met D66 of Groen Links. D66, dat zich tussen het CDA en de PvdA heeft genesteld, lijkt dan eerder voor de hand te liggen dan Groen Links. Het is de vraag of de progressieve solidariteit groot genoeg is om bij elkaar te blijven. 



2. Minderheidskabinet

Een kabinet van VVD en CDA, gedoogd door de PVV. Deze oplossing is denkbaar, maar lijkt toch onmogelijk omdat het de PVV een zeer sterke positie in de Tweede Kamer geeft. 



3. Extraparlementair kabinet

Een kabinet dat geen regeerakkoord kent, maar een losser regeerprogramma waardoor de binding met de Kamer minder sterk is. De politieke leiders nemen zitting in de Kamer, terwijl deskundigen die gelieerd zijn aan de partijen in de ministerraad zitting nemen. 



4. Zakenkabinet

Een kabinet van wijze mannen en vrouwen, die ver afstaan van de partijpolitiek, waardoor de nationale tegenstellingen kunnen worden overbrugd en de grote economische problemen aangepakt.





Mochten al deze mogelijkheden mislukken, dan zijn vervroegde verkiezingen nog een mogelijkheid. Daar moet dan in de Kamer wel een grote meerderheid voor bestaan en geen gepassioneerde minderheid die tegen is. Het zal betekenen dat de Majesteit het ontslag van de demissionaire ministers van het kabinet Balkenende niet accepteert. Het demissionaire kabinet wordt dan weer missionair en zal nieuwe verkiezingen moeten uitschrijven. Het lijkt een gek idee, omdat het naar mijn weten nooit eerder in de Nederlandse parlementaire geschiedenis is voorgekomen en het de vraag is of het een duidelijker uitslag geeft. Alles is echter mogelijk. We leven in absurde tijden. De informateur wijst niet voor niets voortdurend naar de formatie van 1935, de periode van de kabinetten Colijn, die eveneens met grote instabiliteit te maken hadden.

Bron: Trouw
Publicatiedatum: 25 juni 2010